Рашэнне аб адраджэнні інстытуту сталага, або пастаяннага, дыяканату прынята беларускім епіскапатам, але кожны біскуп самастойна вырашае, ці патрэбныя ў яго дыяцэзіі сталыя дыяканы.
Сталыя, або пастаянныя, дыяканы — гэты тыя, хто прымае сакрамэнт пасвячэння ў ступені дыяканату не для таго, каб праз нейкі час стаць прэзбітэрам, а каб выконваць у Касцёле служэнне дыяканату, устаноўленае яшчэ апосталамі. Сталымі дыяканамі могуць стаць як нежанатыя мужчыны, так і мужчыны ў шлюбе і з дзецьмі. Разгледзім інстытут сталага дыяканату больш падрабязна.
Хто такі сталы дыякан?
Дыяканат — адна са ступеняў сакрамэнту пасвячэння. Сакрамэнт пасвячэння мае тры ступені: біскупства, прэзбітэрат і дыяканат. Такім чынам, духоўны стан у Касцёле ўключае біскупаў, прэзбітэраў (або святароў, як іх звычайна называюць) і дыяканаў, якія пасвячаюцца не для святарства, а для служэння.
Паводле айцоў Касцёла, біскуп прадстаўляе Хрыста для мясцовага Касцёла, прэзбітэр — служыць супольнасці, а дыякан у першую чаргу дапамагае біскупу і прэзбітэрам.
Евангеліст Лука называе служэнне дыяканаў «паслугай пры сталах». Пра абранне першых сямі дыяканаў сказана ў Дзеях Апосталаў (пар. Дз 6, 1-6).
На Захадзе сталыя дыяканы праіснавалі прыкладна да V стагоддзя. Потым па розных прычынах дыяканамі станавіліся толькі тыя, хто ў хуткім часе прымаў прэзбітэрскае пасвячэнне. На Другім Ватыканскім Саборы стан сталых дыяканаў быў адноўлены.
Падрабязней пра сталы дыяканат можна прачытаць ТУТ>>
Чым займаецца сталы дыякан?
Падчас Імшы сталы дыякан можа выконваць функцыі акаліта, лектара і міністранта, а таксама ўдзяляць Камунію і чытаць Евангелле.
Увогуле заданні дыяканскага стану разнастайныя: служэнне Слова, выкананне пэўных літургічных функцый, душпастырскія абавязкі і дабрачыннасць. Служэнне Слова азначае абавязак абвяшчаць Евангелле не толькі падчас літургіі, але і ва ўласным жыцці, сярод сваіх разнастайных заняткаў.
Выкананне літургічных функцый — гэта перадусім служэнне пры алтары падчас Імшы. Гаворка ідзе не пра канцэлебрацыю, а пра дапамогу ў літургіі.
Сталы дыякан можа пры неабходнасці хрысціць і асіставаць пры заключэнні сужэнства, здзяйсняць некаторыя сакрамэнталіі, а таксама ўзначальваць абрады пахавання.
Як стаць сталым дыяканам?
Кандыдаты ў сталы дыяканат павінны быць фізічна і духоўна падрыхтаванымі: важнае фізічнае і псіхічнае здароўе, рэлігійнасць чалавека, здольнасць да кантактаў з іншымі, удзел у дабрачыннасці.
Згодна з Кодэксам Кананічнага Права, кандыдатам у сталы дыяканат можа быць як жанаты, так і нежанаты мужчына.
Узрост жанатага мужчыны — ад 35 гадоў. Для прыняцця дыяканату пры паступленні ён павінен мець пісьмовую згоду жонкі. Нежанаты мужчына — ад 25 гадоў.
Прайсці фармацыю сталага дыякана, якая працягваецца 4 гады, сёння можна ў духоўнай семінарыі ў Санкт-Пецярбургу. Кожны семестр заняткі праводзяцца на працягу двух тыдняў.