Чатыры дні застаецца да заканчэння кампаніі па зборы сродкаў на рэстаўрацыю касцёла Найсвяцейшай Тройцы (св. Роха) на Залатой Горцы ў Мінску.
Журналісты Catholic.by наведалі парафію і ў размове з пробашчам кс. канонікам Юрыем Санько даведаліся, што зменіцца ў інтэр’еры касцёла і як будзе выглядаць прыкасцёльная тэрыторыя пасля аднаўлення.
«Праблема сістэмы крокваў — дах важыў пад 90 тон і „разрываў“ касцёл»
Расколіны ў сценах — асноўная прычына, па якой касцёл, якому ўжо 155 гадоў, пачалі рэстаўраваць.
На праблему расколін упершыню звярнуў увагу яшчэ папярэдні пробашч парафіі біскуп Юрый Касабуцкі, які правёў першы этап рамонту — аднаўленне фасадаў, а чатыры гады таму гэтую ініцыятыву пераняў яго наступнік кс. Юрый Санько.
Дэталёвы аналіз стану святыні архітэктарамі паказаў праблему ў сістэме крокваў: нагрузка ішла не вертыкальна на сцены, як павінна быць, а на скляпенні, якія гарызантальна „распіралі“ сцены, правакуючы ўзнікненне расколін.
Пашкоджаны ў многіх месцах дах набрыньваў вадою і важыў каля 90 (!) тон.
«Падчас „савецкай“ рэстаўрацыі на пачатку 80-х гадоў мінулага стагоддзя касцёл меліся накрываць бляхай, як і было ў арыгінале, але насамрэч паклалі керамічную дахоўку, якая важыць нашмат больш, — адзначае пробашч. — Сістэма ж крокваў не была разлічана на такі цяжар і з цягам часу пачала „разрываць“ касцёл знутры, пра што і сведчаць расколіны ў сценах».
У 2015 годзе кроквы і дах былі тэрмінова замененыя, а сцены ўзмоцненыя.
«Летась мы аднавілі прэзбітэрый — дабудавалі цэнтральны алтар, зашылі расколіны ў сценах, а самі сцены пафарбавалі. Засталося адрамантаваць наву святыні: расколіны яшчэ ёсць, але відаць, што яны больш не павялічваюцца. Разбуральны рух спыніўся», — дадае кс. Юрый Санько.
«Рамонт хочам скончыць да 16 жніўня — фэсту св. Роха»
На час рэстаўрацыі касцёл закрываць не будуць. Ранішнія і вечаровыя Імшы будуць цэлебравацца як звычайна. Рамонтныя працы будуць ісці часткамі на працягу дня.
«Каб закрыць расколіну, яе трэба расшыць, узмацніць металабетонам і затынкаваць. Таксама будзем пазбаўляцца ад шэрага колеру на сценах, які нагадвае аб няпростых гадах у гісторыі святыні. Белы колер лепш будзе пасаваць у спалучэнні з дрэвам і бронзай у інтэр'еры», — удакладняе пробашч.
Святар спадзяецца скончыць рамонт да 16 жніўня — у гэты дзень у парафіі будзе адзначацца ўрачыстасць св. Роха.
«Працы ўзгодненыя з Міністэрствам культуры»
Кансультант рэстаўрацыі — скульптар і мастак Валяр’ян Янушкевіч, адзін з першых вернікаў адроджанай на пачатку 90-х гадоў залатагорскай парафіі.
Яму належаць эскізы цэнтральнага алтара і ўсе іншыя сакральныя дэталі інтэр’ера, якому пачалі паступова вяртаць выгляд святыні пад кіраўніцтвам першага ў пасляваеннай гісторыі парафіі пробашча кс. Міхала Сапеля.
У цэнтры алтара змесцяць каляровы абраз Святой Тройцы:
«Гэта будзе выява Святой Тройцы і Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі, — расказвае кс. Юрый Санько. — А пад выявай Марыі змесцяцца абрысы старадаўняга Мінска з вежамі архікатэдры, Чырвонага касцёла, касцёла на Кальварыі і нашага касцёла на Залатой Горцы».
Манахромны эскіз цэнтральнага абраза ўжо цяпер можна ўбачыць у адбудаваным галоўным алтары касцёла. Пасля будаўнічага рамонту ў касцёле абновяць лаўкі і падлогу (паркет пастараюцца пакінуць). Усе працы вядуцца па ўзгадненні з Міністэрствам культуры.
«Цяпер ідзе апошні этап збору сродкаў на рэстаўрацыю, — працягвае пробашч. — На гэта патрэбныя вялізныя сродкі, і неабходнай для рамонту сумы мы яшчэ не сабралі. Патрэбна 10 тысяч долараў, а ёсць крыху больш за трэцюю частку. Таму заахвочваем усіх неабыякавых людзей і людзей добрай волі падтрымаць нас, а са свайго боку абяцаем малітву за ахвярадаўцаў».
Збор сродкаў на рэстаўрацыю мінскага залатагорскага касцёла адбываецца праз краўдфандынгавую пляцоўку ТАЛАКА.
Малітва за ахвярадаўцаў праходзіць у парафіі падчас нядзельнай Імшы.
«Аптэчны сад», палявы алтар і плябанія: што яшчэ?
Паралельна з рэстаўрацыяй інтэр’ера будзе ўпарадкавана і прыкасцёльная тэрыторыя.
У цэнтры будзе ўсталявана скульптурная выява Уваскрослага Хрыста, а па перыметры — стацыі Крыжовага шляху. Агароджа будзе выкарыстоўвацца для мастацкіх выстаў.
За касцёлам у адмысловы «аптэчны сад» высадзяць лекавыя расліны, а таксама будзе зроблены палявы алтар. Побач уладкуюць адукацыйную пляцоўку для дзяцей. У планах — стварэнне біблейскага саду з дрэвамі, якія згадваюцца ў Святым Пісанні.
Вежу мабільнай сувязі, былую глушылку «варожых галасоў» — рэха «халоднай вайны», — якая размешчана злева ад касцёла, плануецца пераабсталяваць у аглядную пляцоўку з ліфтам або проста разабраць, калі такое рашэнне прымуць пасля правядзення архітэктурных даследаванняў. Адмысловыя праекты, па словах пробашча, будуць скончаныя да канца лета.
Будынак за касцёлам, у якім раней быў офіс першага ў Беларусі аператара мабільнай сувязі старога фармату, плануецца адаптаваць пад катэхетычныя класы, канферэнц-залу, сталовую і плябанію, якая размесціцца на другім паверсе.
Яшчэ адзін дом — меншы па плошчы — будзе служыць як зала для моладзевых сустрэч і клас для заняткаў мастацкай студыі.
Ёсць у планах пробашча і ўладкаванне пры касцёле дома дзённага прабывання для людзей пажылога ўзросту і Духоўна-адукацыйнага цэнтра св. Роха.
Даведка:
Касцёл на Залатой Горцы, пабудаваны ў 1864 годзе, быў асвячаны пад трыма тытуламі: Найсвяцейшай Тройцы, Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі і св. Роха.
У савецкія часы тут размяшчалася кнігасховішча, а пасля праведзенай у 1986 годзе рэстаўрацыі — канцэртная зала філармоніі. З 1991 года тут рэгулярна цэлебруюцца святыя Імшы, хоць цалкам святыню вярнулі вернікам толькі ў 2006 годзе.
