Рэдакцыя Сatholic.by у час Вялікага посту прапануе новы праект — цыкл разважанняў на тэму ўчынкаў міласэрнасці адносна цела і адносна душы. Гэтая тэма тым больш актуальная ў кантэксце Юбілейнага Года Міласэрнасці, які пачаўся ў Паўсюдным Касцёле 8 снежня.
Папа Францішак запрашае адкрыцца на прыняцце Божага прабачэння, каб увайсці ў міласэрныя абдымкі Айца. Пантыфік заахвочвае нас таксама ў гэты асаблівы час нанова асэнсаваць учынкі міласэрнасці адносна цела і адносна душы, каб быць «міласэрнымі, як і Айцец ваш міласэрны» (Лк 6, 36).
«Я горача жадаю, каб хрысціяне задумаліся падчас Юбілею над учынкамі
міласэрнасці адносна цела і адносна душы. Гэта стане нагодай абудзіць
нашае сумленне, якое часта спіць перад абліччам драмы ўбоства, і
заглыбіцца яшчэ больш у сэрца Евангелля, дзе ўбогія маюць прывілей у
Божай міласэрнасці. Прапаведаванне Езуса прадстаўляе гэтыя ўчынкі
міласэрнасці, каб мы маглі пазнаць, ці мы жывём як Яго вучні, ці не», — піша Папа Францішак (булa Misericordiae Vultus).
Што такоe ўчынкі міласэрнасці?
Франс II Франкен (малодшы): Cем учынкаў міласэрнасці, 1605 год
Катэхізіс Каталіцкага Касцёла вучыць, што ўчынкамі міласэрнасці называюцца справы міласэрнасці, праз якія мы прыходзім з дапамогай нашаму бліжняму ў патрэбах яго цела і душы. Павучаць, раіць, суцяшаць, умацоўваць, як і прабачаць і цярпліва зносіць крыўды — гэта ўчынкі міласэрнасці адносна душы.
Учынкі міласэрнасці адносна цела засноўваюцца асабліва на тым, каб накарміць галодных, бяздомным даць дах над галавой, адзець нагіх, адведаць хворых і вязняў, пахаваць памерлых. Сярод гэтых учынкаў міласціна, якую даём убогім, з’яўляецца адным з асноўных сведчанняў братэрскай любові; яна з’яўляецца таксама практыкаваннем справядлівасці, якая падабаецца Богу.
Ёсць 14 учынкаў міласэрнасці: адносна цела і адносна душы.
Учынкі міласэрнасці для душы бліжняга
- Настаўляць грэшнікаў.
- Вучыць тых, хто не ведае.
- Раіць тым, хто сумняваецца.
- Суцяшаць засмучаных.
- Зносіць цярпліва знявагу.
- Дараваць ахвотна крыўду.
- Маліцца за жывых і памерлых.
Учынкі міласэрнасці для цела бліжняга
- Накарміць галодных.
- Напаіць сасмаглых.
- Адзець нагіх.
- Прыняць у дом падарожных.
- Адведваць хворых.
- Суцяшаць вязняў.
- Пахаваць памерлых.
Учынкі міласэрнасці адносна цела былі ў большасці названы самім Панам Езусам пры апісанні Апошняга Суду (пар. Мц 25, 31-46).
Спіс учынкаў міласэрнасці адносна душы быў узяты з тэкстаў Святога Пісання і з дзеянняў і вучэння самога Хрыста: прабачэнне, суцяшэнне, цярплівае знясенне знявагі.
Здзяйсненне ўчынкаў міласэрнасці выклікае ласкі для таго, хто іх робіць. У Евангеллі паводле Лукі Езус кажа: «Давайце, і будзе дадзена вам» (Лк 6, 38). Таму праз учынкі міласэрнасці мы рэалізуем Божую волю, даём штосьці ад сябе іншым, і Бог абяцае, што і нам удзеліць тое, у чым мы будзем мець патрэбу.
Справы міласэрнасці дапамагаюць нам ісці шляхам, які вядзе ў неба, бо робяць нас падобнымі да Езуса, які асабіста паказаў, якімі павінны быць нашы паводзіны адносна іншых.
Учынкі міласэрнасці — наш абавязак. На аснове іх мы будзем асуджаныя. Калі Сын Чалавечы прыйдзе ў другі раз, адзінае пытанне, якое мы пачуем ад Бога, будзе датычыць любові да бліжняга (Мц 25, 31-46). Каб за міласэрныя ўчынкі атрымаць вечную ўзнагароду, яны павінны адпавядаць пэўным умовам, а менавіта: іх трэба спаўняць у чыстай інтэнцыі, ахвотна, нястомна і не зважаючы, каму канкрэтна іх аказваем.
П'ер Мантальер: Учынкі міласэрнасці, 1680 год
Нам трэба адкрыць вочы, умець паглядзець вакол і распазнаваць тыя заклікі, якія кіруе да нас Бог праз тых, хто нас акружае. Мы не можам паварочвацца спіной да людзей, замкнуцца ў сваім маленькім свеце. Езус жыў не так. Евангелле шмат разоў кажа нам пра Яго міласэрнасць, уменне спачуваць іншым у іх цярпенні і патрэбах: Ён літуецца над удавой з Наіна, плача з прычыны смерці Лазара, клапоціцца аб натоўпе, які ідзе за Ім і ў якога няма ежы, літуецца таксама найперш над грэшнікамі, якія ідуць праз жыццё, не ведаючы святла і праўды.
Заахвочаныя прыкладам Езуса, будзем рабіць дабро іншым. Нагодаў да ўчынкаў міласэрнасці, напэўна, у нас будзе дастаткова, патрэбна толькі агледзецца вакол і пашукаць тых, хто знаходзіцца ў патрэбе.
Варта пажадаць, каб у час Вялікага посту мы спадарожнічалі іншым людзям, каб ніхто не быў самотным і не адчуваў сябе такім і каб мы адорвалі іх сардэчнасцю і цеплынёй.
