Гісторыі са Старога Запавету — гэта не проста гісторыі. «Гэта адбылося як прыклад для нас» (1 Кар 10, 6), і ў кожным аповедзе мы можам знайсці сябе. Сёння мы паразважаем пра выбраны народ у пустыні. Якімі былі гэтыя людзі і чаму я магу навучыцца дзякуючы ім?
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-12.jpg)
У мінулым артыкуле мы разважалі пра гісторыю Юзафа, якога прадалі ў няволю яго браты. У час голаду яны прыйшлі да Юзафа ў Егіпет, а пазней уся яго сям’я перасялілася ў гэтую краіну і за 400 год ператварылася там у шматлікі габрэйскі народ.
І вось, калі новы фараон пачынае жорстка абыходзіцца з нашчадкамі Абрагама, Ісаака і Якуба, Бог кліча Майсея, каб той вывеў Ягоны выбраны народ у Абяцаную зямлю.
Аднак сэнс быў не столькі ў перасяленні, колькі ў тым, каб выбраны народ стаў зусім іншым народам: каб ён пазнаў і палюбіў свайго Бога і каб навучыўся жыць зусім па-іншаму: з Ім, а не без Яго. Таму па дарозе ў абяцаную зямлю габрэі спыняюцца ў пустыні каля гары Сінай, дзе ім аб’яўляецца Бог і дае свае Дзесяць запаведзяў.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-01.jpg)
«Няхай не пачую голасу Пана Бога майго» (пар. Дрг 18, 16б)
Давайце прачытаем раздзелы 19 і 20 з кнігі Зыходу і пастраемся ўявіць сабе той момант, калі выбраны народ знаходзіўся каля гары Сінай:
«На трэці дзень, як занялася раніца, пачаліся грымоты і маланкі, і з’явілася густое воблака над гарою і пачуўся моцны гук трубы, і затрымцеў увесь народ, які быў у лагеры. І вывеў Майсей людзей з лагера насустрач Богу, і сталі каля падножжа гары.
Гара ж Сінай уся дымілася ад таго, што Пан сышоў на яе ў агні, і дым падымаўся з яе, як з печы. Уся гара моцна трэслася, а гук трубы рабіўся ўсё больш моцным. Майсей гаварыў, і Бог адказваў яму сярод грымотаў» (пар. Зых 19, 16–19).
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-15.jpg)
Хто б не спалохаўся, стаўшы сведкам такога аб’яўлення Бога?! Моцны гук, маланкі і іншыя «спецэфекты»… Далей Майсей тлумачыць выбранаму народу, чаму менавіта так аб’явіўся Бог:
«І сказаў Майсей народу: „Не бойцеся; Бог (да вас) прышоў, каб выпрабаваць вас і каб страх Яго быў перад абліччам вашым, каб вы не грашылі» (пар. Зых 20, 20).
Ведаючы далейшую гісторыю нявернасці ізраэльскага народа, напэўна, можна пагадзіцца з педагогікай Бога, што менавіта такое Яго аб’яўленне ў моцы і святасці было патрэбна габрэям. Страх жа перад Богам азначае ў гэтым вершы глыбокую пашану да Яго велічы, і аб такім «страху Божым» шмат сказана ў Святым Пісанні (гл. Прып 9, 10; 2 Кр 19, 7; Ёў 28, 28; Пс 19 (18), 10 і інш.).
Але ёсць і іншы страх, адносна якога Майсей гаворыць: «Не бойцеся…» Гэта страх блізкасці Бога.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-04.jpg)
Бо вось што адказаў выбраны народ, калі пачуў дзесяць Божых запаведзяў і ўбачыў такое аб’яўленне Божай велічы: «Увесь народ бачыў грымоты і полымя, і гук трубы, і гару ў дыме; і ўбачыўшы гэта, (увесь) народ адступіў і стаў здалёк. І сказалі Майсею: „Прамаўляй ты да нас, і мы будзем слухаць, але каб не прамаўляў да нас Бог, каб нам не памерці» (пар. Зых 20, 18–19).
Гэтая самая падзея ўспамінаецца ў кнізе Другазаконня: «<...> прасіў ты Пана Бога свайго на Гарэбе ў дзень сходу, кажучы: Няхай не пачую голасу Пана Бога майго і няхай не ўбачу больш гэтага вялікага агню, каб мне не памерці» (пар. Дрг 18, 16).
Варта заўважыць, што сапраўды ў Старым Запавеце ўбачыць Бога азначала памерці (гл. Зых 33, 20; Суд 13, 22), бо Божая святасць несумяшчальная з грэшнасцю чалавека. Але выбраны народ не хоча нават чуць Яго голас!
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-16.jpg)
Давайце спынімся ў думках і паразважаем над рэакцыяй выбранага народа: ізраэльцянам было лягчэй выконваць загады, перададзеныя праз Майсея, чым самім чуць Божы голас і мець асабістыя адносіны з Ім. Так, заўсёды прасцей проста выканаць нешта, чым уступіць у адносіны…
Адносіны — гэта заўсёды рызыка.
Часам нам прасцей даць нешта чалавеку, грошы ці падарунак, чым удзяліць яму час і паслухаць яго ад сэрца. Гэта вымагае высілку і шчырасці, а яшчэ ніколі не вядома, чаго чакаць. Ты ўступаеш у адносіны даверу, якія ўжо не так проста скончыць, і, адкрываючы сваё сэрца, заўсёды рызыкуеш.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-02rr.jpg)
Сустракаючы на вуліцы знаёмага, які хоча пагаварыць, мы часам стараемся як мага хутчэй пазбавіцца ад яго, проста перакінуцца павярхоўнымі слоўцамі, каб толькі не пачаць шчырай размовы: бо ж гэта забярэ ў нас столькі часу!
Тое самае бывае і ў адносінах з Богам. Нам прасцей фармальна выканаць для Яго нешта, нават усе свае хрысціянскія абавязкі па пункціках, чым проста шчыра паразмаўляць з Ім і ўдзяліць Яму час. Шчырасць з Богам здаецца небяспечнай: «А што, калі Бог захоча ад мяне таго, што мне не спадабаецца, напрыклад, паслаць мяне на місіі ў Афрыку? Ці скажа мне перамяніць сваё жыццё там, дзе я гэтага не хачу?»
Лепш я проста не буду чуць Яго голасу і мае адносіны з Ім застануцца на ўзроўні выканання закону, перададзенага праз кагосьці, а не на ўзроўні любові.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-13.jpg)
Схаваўшыся, аднак, за такой сцяной, я не ўбачу Божай велічы ў сваім жыцці. Не так даўно Касцёл адзначаў урачыстасць Усіх Святых, і калі мы паглядзім на жыццё кожнага з іх, то знойдзем нешта, што ўсіх іх аб’ядноўвае: жывыя асабістыя адносіны з Богам.
Менавіта ў шчырай размове з Ім і развіваўся лёс кожнага з іх: такі непаўторны, аднак напоўнены Божай моцай, неверагоднымі падзеямі і Ягонай хвалой.
«Дзённік» святой Фаўстыны, «Гісторыя адной душы» святой Тэрэзы ад Дзіцяткі Езуса, «Споведзь» святога Аўгустына — усё гэта не што іншае, як занатаваная гісторыя асабістых адносінаў з Богам кожнага з гэтых святых. Маці Тэрэза з Калькуты пачула заклік Бога ахвяраваць сваё жыццё дзеля самых бедных людзей і, адказаўшы на гэты заклік, стала знакамітай на ўвесь свет святой.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-05u.jpg)
Мы таксама пакліканыя быць святымі! І як жа шмат мы згубім, калі не будзем мець гэтай асабістай Сустрэчы… Як шмат згубіў бы гэты свет, калі б кожны з гэтых святых пабаяўся шчырай размовы з Панам і не адказаў бы на Ягоны заклік.
«Я ж назваў сябрамі вас» (пар. Ян 15, 15)
У адрозненне ад выбранага народа, Майсей быў чалавекам малітвы: «А Пан гаварыў з Майсеем тварам у твар, як чалавек звычайна размаўляе з сябрам сваім» (пар. Зых 33, 11). Усе мы ведаем, што рэакцыя выбранага народа не была дасканалай і што Бог на працягу доўгага часу выхоўваў у сваім народзе зусім іншыя адносіны сэрца.
А ў Новым Запавеце Езус называе нас сябрамі (гл. Ян 15, 15), гэтым самым запрашаючы кожнага без выключэння да шчырых блізкіх адносінаў.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-06.jpg)
Задумаюся сёння пра выбраны народ каля гары Сінай… і пра сябе. Паразважаю ў цішыці і пашукаю ў сваім сэрцы адказу на пытанне: ці не раблю я таксама, ці не імкнуся фармальна, хоць бы нават вельмі сумленна, выканаць усе хрысціянскія абавязкі, пазбягаючы асабістай сустрэчы?
А можа, я проста не ведаю іншага шляху? Можа, для мяне таксама лягчэй выконваць Словы Пана, перададзеныя праз кагосьці, чым самому шукаць Сустрэчы з Ім?
Ці хачу я ў сваім жыцці дасягнуць чагосьці большага і стаць святым са сваім непаўторным лёсам, да чаго і запрашае мяне Бог? Калі мой адказ «так», то не буду баяцца і пачну кожны дзень планаваць канкрэтны час для шчырай размовы з Богам. Няхай ён будзе нават вельмі кароткім, але галоўнае — трывалы.
![](/3/images/news/2018/11/8870/2018-11-09-14.jpg)
Напрыканцы гэтага артыкула паразважаю над словамі Езуса: «Ты, калі молішся, увайдзі ў пакой свой, і, зачыніўшы дзверы, маліся да Айца твайго, які ў таемнасці. А твой Айцец, які бачыць патаемнае, аддасць табе» (пар. Мц 6, 6).