Глыбокапаважаныя святары, законнікі і законніцы, вернікі Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі!

1. У свята Божай Міласэрнасці, калі мы завяршаем актаву Пасхі і ў духу хрысціянскай любові малітоўна яднаемся з нашымі праваслаўнымі братамі і сёстрамі, якія сёння святкуюць свята святаў — Уваскрасенне Езуса Хрыста, — у нашай архідыяцэзыі распачынаецца перэгрынацыя абраза Езуса Міласэрнага і рэліквій благаслаўлёнага ксяндза Міхала Сапоцькі. Гэта вельмі сімвалічна, бо міласэрнасць Пана над усімі і яна бязмежная, як навучае Святое Пісанне (пар. Пл 3, 22).

Калі год таму ў Рыме праходзіў першы сусветны Кангрэс Божай міласэрнасці, у ім прымалі ўдзел таксама прадстаўнікі іншых хрысціянскіх супольнасцяў, у тым ліку і Праваслаўнай Царквы. Такое блізкае святкаванне Пасхі ў гэтым годзе яшчэ мацней падкрэслівае факт бязмежнай Божай міласэрнасці, якая цудоўным чынам праявілася у смерці і ўваскрасенні Езуса Хрыста. Менавіта з гэтай нагоды Святы Айцец Бэнэдыкт XVI у сваёй першай энцыкліцы Deus caritas est — «Бог ёсць любоў» — навучае, што ў смерці Хрыста на крыжы «спаўняецца паварот Бога супраць самога сябе, праз які Ён ахвяруе сябе, каб падняць чалавека і выбавіць яго. Гэта любоў у сваёй самай радыкальнай форме. Позірк, скіраваны на прабіты бок Хрыста, пра які кажа святы Ян (пар. 19, 37), заўважае тое, што <...> „Бог ёсць любоў“ (1 Ян 4, 8). Менавіта там можна зразумець гэтую праўду. Зыходзячы з гэтага можна вызначыць, чым ёсць любоў. Пачынаючы з гэтага позірку, хрысціянін знаходзіць дарогу свайго жыцця і сваёй любові». Гэтая Божая любоў — не што іншае, як праява Божай міласэрнасці.

2. Падчас Вялікага посту мы асаблівым чынам рыхтаваліся да гэтай перэгрынацыі, каб праз яе яшчэ лепш спасцігнуць сэнс Божай міласэрнасці ў жыцці сучаснага чалавека і яго адказу на бязмежную любоў Бога. На самым пачатку трэба адзначыць дзве вельмі важныя акалічнасці падзеі, якая сёння распачынаецца.

Першая акалічнасць — гэта тое, што культ Божай міласэрнасці вельмі шырока распаўсюджаны на Беларусі і ў нашай архідыяцэзіі. У часы пераследу веры мы ўздымалі свае вочы да міласэрнага Бога, заклікалі Яго на дапамогу, прасілі ласкі свабоды веравызнання. У гэтым асабліва нам дапамагаў культ Божай міласэрнасці і найбольш вядомае набажэнства, звязанае з ім — вяночак. Амаль ва ўсіх каталіцкіх сем’ях можна было ўбачыць абраз Езуса Міласэрнага. Людзі часта ездзілі ў Вільню ў Вострую Браму да Маці Міласэрнасці, дзе ў 1935 годзе ўпершыню быў выстаўлены для публічнага ўшанавання абраз Езуса Міласэрнага. Там перад Найсвяцейшаю Матуляй мы вылівалі скруху і боль нашых сэрцаў: «Няма святароў, касцёлы зачынены, няма як вучыць дзетак рэлігіі...» Там праз заступніцтва Марыі — Маці Міласэрнасці — прасілі міласэрнага Езуса аб цудзе. І гэты цуд здзейсніўся. Аднак злы дух не дрэмле. Сёння, перад абліччам небяспечных выклікаў нашага часу, мы зноў скіроўваем вочы і ўзносім малітвы да Божай міласэрнасці, поўныя надзеі, што станецца новы цуд, што сучасны чалавек будзе будаваць сваю будучыню на хрысціянскіх каштоўнасцях і не адрачэцца ад Бога.

Другая акалічнасць — гэта тое, што благаслаўлёны Міхал Сапоцька — наш зямляк. Ён нарадзіўся ў Юшаўшчыне (сёння гэта вёска Навасады) і быў ахрышчаны ў касцёле ў Забрэззі, што на Валожыншчыне. Ксёндз Міхал быў пакліканы Богам стаць спаведнікам святой Фаустыны Кавальскай, якой аб’яўляўся міласэрны Езус. Гэтаму святару Бог даручыў надзвычайную місію — быць духоўным кіраўніком законніцы, праз якую Езус перадаў чалавецтву сваё пасланне міласэрнасці. Менавіта па парадзе ксяндза Міхала сястра Фаустына пачала пісаць свой «Дзённік» і такім чынам пакінула чалавецтву бязмежнай каштоўнасці дакумент аб Божай міласэрнасці і надзеі, якую яна нясе.

Да гэтай надзвычайнай місіі ксёндз Міхал Сапоцька рыхтаваўся на нашай зямлі. Гэтая зямля з яе багатаю і разам з тым трагічнаю гісторыяй падаравала свету святога чалавека, якому Бог дазволіў увайсці ў таямніцу Ягонай міласэрнасці, спасцігнуць яе, апрацаваць яе тэалагічныя асновы і, нягледзячы на шматлікія перашкоды, стаць яе надзвычайным вестуном.

Ці маглі мы сабе яшчэ нядаўна ўявіць, што рэліквіі нашага святога земляка, які нарадзіўся сярод нас і хадзіў па гэтай зямлі, сёння будуць наведваць яе, каб умацоўваць нашую веру і надзею на Божую міласэрнасць?! Таму перэгрынацыя, якая сёння распачынаецца, — гэта вялікі дар і ласка, а разам з тым і вялікае заданне, бо калі наш зямляк змог стаць святым, то чаму мы не можам таксама дасягнуць святасці?

3. Час перэгрынацыі абраза Езуса Міласэрнага і рэліквій благаслаўлёнага ксяндза Міхала Сапоцькі павінен стаць для нас часам засяроджання ўвагі на Божай міласэрнасці, якая цудоўным чынам ва ўсёй паўнаце аб’явілася ў Езусе Хрысце. Сын Божы стаўся чалавекам дзеля нас і дзеля нашага збаўлення. Ён узяў на сябе нашыя грахі і ўзышоў на крыж, каб прынесці Айцу дасканалую ахвяру Новага і Вечнага Запавету. Такім чынам крыж стаўся алтаром любові Бога да чалавека. Любоў вядзе да жыцця і таму яна знайшла свой працяг ў змёртвыхпаўстанні Хрыста, якое стала канчатковаю перамогаю над смерцю і назаўжды прымірыла чалавека з Богам. Таму смерць і ўваскрасенне Збаўцы з’яўляюцца найвышэйшаю праяваю Божай міласэрнасці ў адносінах да грэшнага чалавека.

4. Падчас перэгрынацыі мы павінны імкнуцца быць стараннымі вучнямі міласэрнага Езуса, бо сучасны свет, у якім так шмат несправядлівасці, нянавісці і зла, чакае міласэрнасці. Кожны з нас павінен стаць жывою прыладаю Божай міласэрнасці. Езус Міласэрны палюбіў нас да канца (пар. Ян 13, 1). Міласэрнасць — гэта Божая любоў, якая атуляе кожнага чалавека паасобку і ўсіх разам.

З іншага боку, яна нібы прымушае нас, каб мы жылі ўжо не дзеля сябе, а дзеля памерлага і ўваскрослага дзеля нас Хрыста (пар. 2 Кар 5, 15). Таму і нам трэба жыць для іншага чалавека, у якім таксама прысутнічае Езус Хрыстус. Пры гэтым трэба памятаць, што Езус — не нейкі гістарычны персанаж з далёкага мінулага. Уваскрослы, Ён жыве ў сваім Касцёле і ў кожны момант знаходзіцца сярод нас як увасабленне Божай міласэрнасці. Нездарма Слуга Божы Ян Павел II у энцыкліцы пра Божую міласэрнасць Dives in misericordia навучае, што ў Хрысце і праз Хрыста Бог становіцца бачным у сваёй міласэрнасці. Гэта дазваляе «бачыць» Бога, які асабліва блізкі да кожнага чалавека, што, ідучы следам за Хрыстом, звяртаецца да Божай міласэрнасці .

Езус казаў пра гэта ў сваіх аб’яўленнях святой Фаустыне і прасіў яе перадаць людзям Ягонае жаданне дзяліцца любоў’ю з іншымі . Аб’яўлення міласэрнага Езуса святой Фаустыне нам вельмі блізкія, бо яны адбываліся таксама і ў Вільні, а наш зямляк, благаслаўлёны ксёндз Міхал Сапоцька, будучы спаведнікам святой Фаустыны, стаў іх удзельнікам. У сваім «Дзённіку» сястра Фаустына падкрэслівае, што сам Езус яго выбраў спаведнікам для яе  і бачнаю дапамогаю для выканання волі Пана Бога . Менавіта благаслаўлёны ксёндз Міхал паклапаціўся пра тое, каб быў намаляваны першы абраз Езуса Міласэрнага, прычыніўся да распаўсюджвання малітвы вяночка да Божай міласэрнасці і падрыхтаваў грунт для ўстанаўлення другой Велікоднай нядзелі як свята Божай міласэрнасці.

5. Сёння ў свеце існуе шмат розных выяваў Езуса Міласэрнага. Аднак з увагі на тое, што першы абраз быў намаляваны паводле ўказанняў святой Фаустыны і нашага зямляка благаслаўлёнага ксяндза Міхала Сапоцькі, падчас перэгрынацыі вернікі нашых парафій будуць маліцца перад копіяй таго першапачатковага, так званага Віленскага, абраза, які ў гады ліхалецця захоўваўся на Беларусі ў касцёле святога Юрыя ў Новай Рудзе, а сёння знаходзіцца ў санктуарыі Божай Міласэрнасці ў Вільні.

Мы павінны ўспрымаць абраз не проста як прыгожую выяву, а як дзверы ў вышэйшую рэчаіснасць, што вядуць вернікаў да міласэрнага Езуса. Вачыма цела мы глядзім на абраз — твор чалавечага мастацтва, але вачыма веры мы бачым Таго, каго ён прадстаўляе, а менавіта — самога Хрыста з Ягоным пасланнем пра Божую міласэрнасць, якая з’яўляецца надзеяй свету, бо, як навучае Слуга Божы Ян Павел II, няма для чалавека іншай крыніцы надзеі, акрамя Божай міласэрнасці .

Молячыся перад абразом, мы на самай справе молімся перад Езусам Хрыстом, а гаворачы «Езу, давяраю Табе», выражаем сваю веру, праз якую распазнаем у Езусе Хрысце Месію і ўстанаўліваем з Ім асабісты кантакт. Гэтая вера спалучана з надзеяй, якая праганяе боязь і адорвае любоўю. Хто з вераю глядзіць на выяву міласэрнага Езуса, той ведае, што хоць Ён і знаходзіцца ў небе, але адначасова прысутнічае і на зямлі і праз Касцёл рэалізуе Сваю міласэрнасць. Абраз са словамі «Езу, давяраю Табе» з’яўляецца начыннем Божай міласэрнасці.

Прысутнасць сярод нас міласэрнага Езуса сімвалізуюць два прамяні — чырвоны і белы. Яны адлюстроўваюць тое, што адбылося з Езусам укрыжаваным, калі, як піша святы Евангеліст Ян, «адзін з жаўнераў прабіў дзідаю Ягоны бок, і адразу выцекла кроў і вада» (Ян 19, 34). Таксама і Езус сказаў Фаустыне, што гэтыя два прамяні азначаюць кроў і ваду — белы азначае ваду, якая ачышчае душы, а чырвоны азначае кроў, якая з’яўляецца жыццём душаў. Айцы Касцёла ў гэтым знаку бачылі сакрамэнты хросту і Эўхарыстыі. Усе сакрамэнты з’яўляюцца праяваю Божай міласэрнасці, сярод якіх хрост — гэта брама хрысціянскага жыцця, а Эўхарыстыя — крыніца і вяршыня яго жыцця . Менавіта дзякуючы сакрамэнтам хрысціянін мае жывы кантакт з міласэрным Езусам. Таму абраз міласэрнага Езуса, прыбываючы ў нашыя супольнасці, ператворыць іх у санктуарыі. На свеце ёсць нямала санктуарыяў, і мы зазвычай атаясамліваем іх з тым ці іншым святым месцам, як напрыклад, Будслаў, Гудагай, Тракелі, Аглона, Вострая Брама, Чэнстахова, Люрд, Фаціма, Гвадэлупа...

Аднак на самай справе гэтыя святыя месцы сваё сапраўднае значэнне атрымліваюць дзякуючы людзям, якія асвячаюць іх і самі асвячаюцца праз малітву. Перадусім жывая малітва, а не нейкія матэрыяльныя рэчы, чыніць сантктуарый святым месцам. Перэгрынуючы абраз міласэрнага Езуса пакліканы ператварыць нашыя парафіі і сем’і ў сапраўдныя санктуарыі, каб нашыя сэрцы сталіся вогнішчамі Божай міласэрнасці .

6. Дарагія браты і сёстры!
Дзякуючы ўсім, хто матэрыяльна ці духоўна прычыніўся да падрыхтоўкі перэгрынацыі абраза міласэрнага Езуса і рэліквій благаслаўлёнага ксяндза Міхала Сапоцькі, выказваю надзею, што яна паспрыяе развіццю культу Божай міласэрнасці, стане працягам пасхальнай таямніцы ў нашым жыцці, прывядзе да навяртання да Бога і умацуе нашыя веру і надзею. Такім чынам яна стане ўвасабленнем дынамікі Божай міласэрнасці, якая здольная перамяніць каменныя сэрцы ў цялесныя (пар. Эз 36, 26) і стаць надзеяй сучаснага свету. «Там, дзе пануе нянавісць і жаданне помсты, дзе вайна прыносіць боль і смерць нявінных, патрэбная ласка міласэрнасці, якая аблягчае чалавечы розум і сэрца і нараджае супакой. Там, дзе няма пашаны да жыцця і годнасці чалавека, патрэбная міласэрная любоў Бога, у святле якой выяўляецца невымоўная каштоўнасць кожнага чалавечага існавання. Патрэбная міласэрнасць, каб усялякая несправядлівасць на свеце адступіла перад бляскам праўды», — навучае Слуга Божы Ян Павел II .

Удзячныя Богу за дар перэгрынацыі, якая сёння распачынаецца, адкрыем жа свае сэрцы, каб у іх мог трапіць жыватворчы струмень з невычэрпнай крыніцы Божай міласэрнасці, каб адбыўся новы цуд нашага навяртання, умацавання веры і надзеі.

Усіх удзельнікаў перэгрынацыі праз заступніцтва Марыі — Маці Міласэрнасці — давяраю міласэрнаму Езусу і ад усяго сэрца благаслаўляю ў імя Айца, + і Сына, і Духа Святога. Амэн.

Мінск, 12 красавіка 2009 г.
Урачыстасць Уваскрашэння